MAKALELER: Erken Boşalma Nedir? Nasıl Tedavi Edilmez? Nasıl Tedavi Edilir?
İçerik Eklenme Tarihi: 12/24/2009 12:05:40 PM
Yazar
Prof.Dr. Doğan Şahin
Paylaş ve Kaydet
Sürekli olarak ya da yineleyici bir biçimde, çok az bir cinsel uyarılma ile ve kişinin istemesinden önce, vajinaya girme öncesi, girer girmez ya da hemen sonra ejakülasyonun olması. Klinisyen, yaş, cinsel eş ya da durumun yeni olması ve son zamanlardaki cinsel etkinliğin sıklığı gibi uyarılma evresinin süresini etkileyen etkenleri göz önünde bulundurmalıdır.
ERKEN BOŞALMA
Erken Boşalma DSM-IV Tanı Ölçütleri
A. Sürekli olarak ya da yineleyici bir biçimde, çok az bir cinsel uyarılma ile ve kişinin istemesinden önce, vajinaya girme öncesi, girer girmez ya da hemen sonra ejakülasyonun olması. Klinisyen, yaş, cinsel eş ya da durumun yeni olması ve son zamanlardaki cinsel etkinliğin sıklığı gibi uyarılma evresinin süresini etkileyen etkenleri göz önünde bulundurmalıdır.
B. Bu bozukluk, belirgin bir sıkıntıya ya da kişiler arası ilişkilerde zorluklara neden olur.
C. Erken boşalma sadece bir maddenin (örn. opiyatların bırakılması) doğrudan etkilerine bağlı değildir.
Tanım
Erken boşalma erkeğin boşalma refleksi üzerine kontrolünün olmaması demektir. Bazı yazarlar erken boşalma için uyarılma ya da cinsel birleşmeden sonra geçen süreyi dikkate alarak girişten sonra 2 dakika içinde boşalan erkeklere erken boşalma tanısı konması gerektiğini söylerler. Bizim kanaatimiz ise erkeğin boşalmasını kontrol edip edemediğine göre belirlenir.
Erken boşalma farklı derecelerde olabilir
1) Girişten önce boşalanlar
2) Girer girmez boşalanlar
3) Girişten birkaç saniye içinde kontrolsüz olarak boşalanlar
4) Girişten sonra süreye bakmaksızın kendi iradesi dışında boşalanlar
En hafif tarzı girişten sonra yeteri süre olmasına karşın (3 dakikadan uzun) kendi iradesi dışında boşalanlardır ki bunlarda tedavi gerekmeyebilir. Ancak daha ağır şekillerinin kişinin ve eşinin cinsel hazzı ve mutluluğu için tedavi olmaları kuvvetle tavsiye edilir.
Sıklık
Erkekler arasında en sık rastlanan cinsel problem erken boşalmadır.
Erkekler arasında en sık rastlanan cinsel problem erken boşalmadır. Dünya üzerinde görülme sıklığı %30’dur. Genel popülasyondaki erkeklerin %36’sında erken boşalma olduğu tahmin edilmektedir.
Erken boşalmaya neden olan çeşitli faktörler olsa da en önemli faktör kişinin boşalmasını kontrol etmeyi öğrenememiş olmasıdır. Nasıl ki çocuk idrarını kontrol etmeyi ve uygun olduğu zamanda boşaltmayı zamanla ve tecrübeyle öğrenirse genç bir erkek de cinsel yaşamının başında boşalmayı kontrol etmeyi bilmez, kişi deneyim kazandıkça ve rahatladıkça boşalma kontrolünü öğrenebilir. Ancak çeşitli nedenlerden erkeklerin azımsanmayacak bir bölümü boşalmalarını kontrol etmeyi öğrenemezler ya da çaba göstermemişlerdir.
Nedenler
1. Tecrübesizlik
2. Anksiyeteli/Telaşlı kişilik
3. Kadına yönelik agresyon/saldırganlık/öfke
4. Edilgenlik
Erken boşalma vakalarında en önemli neden boşalma kontrolünün öğrenilmemiş olmasıdır. Erkekler cinsel yaşamlarının başında boşalmayı kontrol etmeyi bilmezler. Üstelik aşırı heyecan , telaş gibi faktörler yanında , acelecilik , yakalanma endişesi, uygunsuz ortamlar ( asansör , park , bahçe yahut genelev gibi) boşalma kontrolünün öğrenilmesini zorlaştırır. Kişinin cinsel deneyimi arttıkça ve rahatladıkça boşalmayı kontrol etmeyi öğrenebilir ancak cinsel tecrübesi artan her erkek boşalmayı kontrol etmeyi öğrenemez.
Bazı kişiler hayatlarının her alanında aceleci ve telaşlı davranır; hızlı konuşur , hızlı hızlı yemek yer, sürekli bir telaş içindedirler. Her şeyi bir an önce yapıp bitirmek arzusunda olan bu telaşlı kişiler sevişme sırasında da aynı telaş ve panikle çok hızlı boşalırlar.
Erken boşalması olan bazı erkeklerin bir kadını mutlu etmek veya onu hayal kırıklığına uğratmak biçiminde çelişkileri vardır. Bir yandan eşlerine bağımlıdırlar bir yandan da eşlerini karşı öfkeleri vardır. Sevişme sırasında da erken boşalarak kadına haz vermek istemezler.
Bazı erken boşalma vakalarının, belirgin bir edilgenlik problemi vardır. Kızgınlıklarını, öfkelerini genellikle edilgen biçimlerde dışa vururlar. Herhangi bir şeyi reddetmek ve hayır demekte zorlukları olan bu kişiler bunun yerine görünüşte kabul ettikleri şeyleri karşı tarafı hayal kırıklığına uğratacak şeyler yaparlar. Bu kişiler genellikle baskın ve bazan da erkeksi özellikleri olan kadınları eş olarak seçerler. Bir yandan onların her dediğine evet der ve boyun eğmiş gibi görünürken bir yandan da pasif dirençler gösterirler. Erken boşalmada bu pasif direnişin ve karşı tarafı hayal kırıklığına uğratmanın bir çeşididir.
TEDAVİDE UYGUN OLMAYAN YAKLAŞIMLAR
Erken boşalması olan erkekler , boşalmalarını kontrol edebilmek amacıyla akıllarına çeşitli düşünceler getirirler. Zihinlerini cinsel hazdan uzaklaştırmaya çalışırlar. Bazan da dişlerini sıkar , tırnaklarını ellerine batırarak boşalmayı geciktirmeye çalışırlar. Ancak tüm bu yöntemler işe yaramadığı gibi cinsel hazzı da azaltır ve haz almadan ve boşalmayı fark etmeden zayıf bir şekilde boşalmaya yol açar.
Erken boşalmayı geciktirmek amacıyla kullanılan spreyler ve kremler peniste anesteziye yol açarak , duyarlılığı ve alınan zevki azalttığı için boşalmayı geciktirirler. Sonuçta boşalma süresi uzamış olabilir ancak alınan haz azalmış olur.
Erken boşalma tedavisinde kullanılan anti-depresanlar cinsel isteği ve uyarılmayı azalttıkları için boşalma süresini uzatırlar. Ancak kişide isteksizlik ve cinsellikten alınan hazda azalmaya yol açarlar. Üstelik kişi ilacı bıraktığı zaman problem yeniden ortaya çıkar.
Gene de terapi olanakları olmayan ya da çok nadiren terapiden yararlanmayan hastalarda bir son seçenek olarak kullanılabilir.
UYGUN YÖNTEM
BOŞALMA KONTROLÜ
Erken boşalmaya neden olan çeşitli faktörler olsa da sonuçta kişi boşalmasını kontrol etmeyi öğrenememiştir. Nasıl ki çocuk idrarını kontrol etmeyi ve uygun olduğu zamanda boşaltmayı zamanla ve tecrübeyle öğrenirse genç bir erkek de cinsel yaşamının başında boşalmayı kontrol etmeyi bilmez, kişi deneyim kazandıkça ve rahatladıkça boşalma kontrolünü öğrenebilir. Ancak çeşitli nedenlerden erkeklerin azımsanmayacak bir bölümü boşalmalarını kontrol etmeyi öğrenemezler ya da çaba göstermemişlerdir.
Başarılı bir cinsel terapiden sonra erkekler boşalmalarını kendi denetimlerine almayı ve canları ne zaman isterse o zaman boşalmayı öğrenirler. Boşalmalarını belli bir süreye uzatmayı değil tamamen kendi denetimlerinde olmasını sağlamayı amaçlarız. Tedaviden sonra erkekler ister 5 dakikada ister 1 saatte ne zaman isterlerse o zaman boşalmayı öğrenmiş olurlar.
Bizim yaptığımız bir araştırmada erken boşalması olan bir grup hastaya anti-depresan bir ilaç olan sertralin (lustral, seralin) vermiş, başka bir grup hastayı da seks terapisine almıştık. Tedavi sonunda sertralin kullanmakta olan hastalarda boşalma süresi ortalama 3 dakikaya çıkarken, seks terapisi uygulanan grupta boşalma süresi 10 dakikaya çıkmıştı. 6 ay sonra yapılan kontrollerde ilaç kullanan grupta ortalama boşalma süresi 2 dakikaya düşerken, seks terapisi görmüş grupta ortalama hala 10 dakikaydı.
Erken boşalmada boşalma refleksi üzerinde denetim sağlanamamıştır, uyarı belli bir noktaya ulaştığında kişi refleks olarak boşalır. Bunu ortadan kaldırmak ve refleks üzerinde denetim sağlamak için kişinin cinsel uyarıyı ve hazzını iyi takip etmeyi öğrenmesi gerekir. Bu yüzden önce daha önce yaptıkları gibi cinsel hazdan uzaklaşmaya çalışmak yerine cinsel hazza odaklanma ödevleri verilir.
Daha sonra, kuru elle kendisini uyarmasını ve cinsel haz platoya ulaştıktan sonra orgazmın biraz öncesinde durmayı denemesi söylenir.
Platoda yüksek haz noktasında durarak boşalmayı erteleyen hastaya, boşalma duygusu geçene kadar beklemesi ve sonra yeniden kendini uyarmaya devam etmesi söylenir. Bu şekilde üç kez erteleme yaptıktan sonra da boşalması söylenir. Üç erteleme ile 5 dakikadan uzun boşalma süresi yakalanmamışsa erteleme sayısı 5 dakikayı geçecek şekilde artırılır
Kuru elle mastürbasyon yaparak boşalma süresini 5 dak üzerine çıkaran hastada, daha sonra önce ıslak elle, sonra eşinin kuru eliyle ve son olarak da eşinin ıslak eliyle boşalma kontrolunu öğrendikten sonra, cinsel birleşmede boşalma kontrolü aşamasına geçilir.
En az yarım saatlik bir sevişmeden sonra cinsel birleşme yapmaları ve hareketsiz olarak boşalmadan en az beş dakika kalmaları söylenir. Bu aşamadan sonra da tıpkı mastürbasyonda olduğu gibi önce yavaş hareketlerle, sonra hızlanarak, en erken 5 dakika sonra ve en az üç kere erteledikten sonra boşalması söylenir.
Boşalma kontrolü alıştırmaları yapılırken paralel olarak verilen diğer ödevler de boşalma kontrolünün gelişmesine yardımcı olurlar. Özellikle erken boşalmaya yönelik verdiğimiz sevişme ödevleri, cinsel birleşme öncesi boşalan erkeklerde olduğu gibi yüksek uyarılma düzeyinde kendini kontrol edemeyen erkelerde de gerekli oluyor. Bunlar cinsel birleşme olmaksızın uzun ve yoğun cinsel haz alıp-verme ödevlerini kapsıyor.
Tüm bu aşamaları geçen hasta bir süre daha bunlara dikkat ederek cinsel birleşme yaptıkça, bunlara dikkat etmeden kendiliğinden boşalmayı tamamen kendi kontrolü altına almaya başlar. Bundan sonra da boşalmadan dilediği kadar uzun sevişebilir.
Prof. Dr. Doğan Şahin
İstanbul Tıp Fakültesi
Psikiyatri Anabilim Dalı
p 1983 yılında İstanbul Tıp Fakültesinden mezun oldu. br - 1983-1986 yıllarında Antakya Sağlık Eğitim Merkezinde mecburi hizmet, br - 1986-1987 yıllarında İstanbul I. Ordu Karargâhında askerlik hizmetini yaptıktan sonra 1987-1988 yıllarında Kadıköy Sağlık Eğitim Merkezi’nde mecburi hizmetini tamamladı. 4 yıl mecburi hizmet ve 16 ay askerlikten sonra Taksim Eğitim Hastanesinde Nöroloji ihtisasına başladı. 1988-1989 yıllarında sürdürdüğü nöroloji uzmanlık eğitimini yarıda bırakarak 1989 yılında İstanbul Tıp Fakültesinde başladığı psikiyatri uzmanlık eğitimini 1994 yılında tamamladı. br - 1994-1995 yıllarında İstanbul Tıp Fakültesinde uzman olarak çalıştıktan sonra istifa ederek İmago Terapi Merkezinde çalıştı. 1997 yılında tekrar İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalında çalışmaya başladı. br - 1997 yılından beri İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Sosyal Psikiyatri Servisi’nde ve ek olarak 2007 den beri Cinsel Yaşam, Sorunları ve Tedavileri Programında öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. - p p 1999-2000 yıllarında New York Üniversitesi “Uluslararası Travma Çalışmaları Programında” misafir öğretim üyesi olarak çalıştı. - p p 2000 yılında Doçent, 2008 yılında Profesör olmuştur. - p p Uzmanlık eğitiminden başlayarak, özellikle kişilik, kişilik bozuklukları, psikanalitik terapiler ve cinsel sorunlar ile başta işkence olmak üzere travma üzerinde çalışmış, ayrıca bu sorunların sosyal yönleri ve toplum psikiyatrisi ile ilgilenmiştir. br - Cinsel işlev bozuklukları alanındaki uzman kişilerin sayısını artırabilmek amacıyla 1997 yılında Cinsel İşlev ve Bozuklukları Eğitim Sempozyumu-I’in ve 1998 yılında yapılan Cinsel İşlev ve Bozuklukları Eğitim Sempozyumu-II’nin organizasyonunda sempozyum sekreteri ve eğitici olarak görev almıştır. Cinsel işlev bozuklukları ile ilgili eğitim vermek üzere çok sayıda ilde konferanslar veren Şahin, 11 arkadaşı ile birlikte 1998 yılında Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneğini (CETAD) kurdu. Kurulduğundan beri cinsel terapi eğitimi veren dernekte eğitici ve süprevizör olarak çalışmakta ve halen Derneğin Genel Sekreterliğini yürütmektedir. br - 1994 yılından beri aynı zamanda kişilik bozuklukları alanında, tedavi, araştırma ve eğitim etkinleri sürdürmekte halen çeşitli hastane ve kurumlarda çalışan psikiyatr ve psikologlara yönelik 4 yılı aşkın bir zamandır dinamik terapiler ve kişilik bozuklukları alanında eğitim vermektedir. br - 2008 yılında kurduğu Psiko-politik Çalışma Grubu’nda sosyal psikiyatri ve sosyal, politik gelişmelerin psikolojik yönlerinin araştırılmasına yönelik çalışmalar yürütmektedir. - p p Kurumsal Görevler br - Türkiye Psikiyatri Derneği İstanbul Şube Başkanı ve Psikiyatride İnsan Hakları ve Etik Bilimsel Çalışma Birimi Koordinatörü br - Türk Nöropsikiyatri Derneği II. Başkanı ve Etik Kurul Üyesi br - Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği Genel Sekreteri br - - p