KÜÇÜK TANSİYONUM SÜREKLİ YÜKSEK (10-11 CİVARI) BUNUN YOL AÇABİLECEĞİ HASTALIKLAR NELERDİR VE HANGİ TESTLERİ YAPTIRMAM GEREKLİ OLABİLİR TEŞEKKÜRLER.

Merhaba , Tansiyon kelimesinin sözlük anlamı gerginliktir. Tıp terminolojisinde ise atardamarların içindeki kanın basıncı yani kan basıncı anlamında kullanılır. Kanın damar içinde kanın akabilmesi için belirli bir basınca sahip olması gerekir. Bunu sağlayan kalbin kanı pompalama gücü ve damarların elastikiyetleri sayesinde buna gösterdiği uyumdur. Kalp kasıldığında, kanı belli bir güçle atardamarların içine pompalar. Bu sırada damar içindeki basınç en yüksek düzeyindedir. Bu basınca tıpta sistolik basınç, halk arasında büyük tansiyon adı verilir. Kalbin gevşemesiyle, damar içine kan pompalanması işlemi durur. Bu esnada damarın elastikiyeti önem kazanır. Önce genişlemiş olan damar, kana bir basınç uygular. Böylece kalbin gevşemesi sırasında da kan akımı sağlanmış olur. Bu sırada oluşan basınç atardamarlardaki basıncın en düşük düzeyidir. Bu en düşük basınca da tıpta diastolik tansiyon, halk arasında da küçük tansiyon denilir. Bu basınç, 1 cm2 alanındaki cıva sütununun tabanına yaptığı basınçla karşılaştırılarak belirtilir. Örneğin bir kişinin tansiyonu 12 dediğimiz zaman, bu basınç 12 cm yüksekliğindeki cıva sütununun tabanına yaptığı basınca eşdeğerdir. Tıpta bu ölçüler, mm olarak belirtilir. Yani halk arasında 12-14 gibi cm cinsinden söylenen ölçüler tıpta 120-140 gibi, mm HG (mm cıva) cinsinden ifade edilir. Tansiyonun normal değeri Herkesin tansiyon ölçüm değerlerinin aynı olması mümkün değildir. Kişiden kişiye farklılıklar olacaktır. Bu nedenle bir kişinin tansiyonunun düzenli takibi, o kişinin tansiyonunun yükselmiş ya da düşmüş olduğunu ortaya koyacaktır. Bu nedenle herhangi bir hastalığın bulunmadığı dönemlerde de tansiyonun zaman zaman ölçülüp değerlerinin bir kenara kaydedilmesi yararlıdır. Tansiyonun normal değeri kişiden kişiye değişmekle beraber genel olarak normal kabul edilen sınırları da bulunmaktadır. Yapılan uzun araştırmalar sonucu, yaşın artışıyla küçük değişmeler olmakla beraber sistolik (büyük) tansiyon için 120 ile 140, ya da halk arasındaki ifadesiyle 12 ile 14 arası, diastolik (küçük) tansiyon için 70-90 ya da 7-9 arası olması normal kabul edilmiştir. Tansiyon nasıl ölçülür? Tansiyon ölçmekte kullanılan değişik aletler bulunmaktadır. Tüm aletlerde prensip aynıdır. Kola sarılan ve içine hava gönderilerek basınç oluşturulan bir lastik torba (manşon), bu torbaya hava göndermek için kullanılan bir pompa ve lastik torbanın içindeki basıncı ölçen bir ölçü sistemi. Ayrıca damarda oluşacak nabız seslerini dinlemek için bir dinleme aleti (stetoskop) da gereklidir. Tansiyonu ölçülecek kişinin dinlenmiş ve sakin durumda olması gerekmektedir. Hızlı bir yürüyüşün ardından tansiyon ölçülmesi için bir süre dinlenmek gerekir. Rahat bir koltukta otururken, tansiyon ölçülen kolun kalp hizasında olmasına dikkat edilmelidir. Böyle bir alet edindikten ve uygun ortamı sağladıktan sonra aletin manşon kısmı tansiyonu ölçülecek kişinin kolunun üst kısmına (dirsek üstüne) sarılır. Bu sırada, dirsek önü çukurunun tamamen açıkta kalması ve giysilerin kolu sıkmaması önemlidir. Tansiyonu ölçülen kişi rahat bir şekilde ve kolu kalp hizasında olacak şekilde otururken, pompa ile basınç oluşturulmaya başlanılır. Aletin göstergesindeki rakam, kişinin daha önceden bilinen tansiyon değeri varsa bunun 20-30 mm üzerine, böyle bir bilgi yoksa 150-160 mm civarına kadar çıkartılır. Bu sırada dinleme aleti, dirsek önü çukurunun gövdeye yakın kısmına konulup, hafifçe bastırılarak (manşonun altına sıkıştırılmaz) nabız sesleri olup olmadığı dinlenir. Nabız sesi varsa kayboluncaya kadar basıncı arttırmak gerekir. Ses kaybolduktan sonra aletin havası yavaşça indirilerek nabız sesleri tekrar başlayıncaya kadar takip edilir. Seslerin ilk duyulduğu sırada aletin göstergesinde okunan rakam sistolik tansiyonu gösterir. Sürekli dinlerken basınç azaltılmaya devam edilir. Seslerin artık duyulmamaya başladığı sırada göstergedeki rakam da diastolik tansiyonu gösterir. Yüksek Tansiyon ve Zararları Kan basıncı aniden aşırı düzeye yükselirse damarların çeperini yırtarak kanamaya neden olabilir. Kanama, burun gibi dışa açık bir organsa, önemli olan sorun kan kaybı riskidir, beyin gibi kapalı ortamda oluştuğunda ise beyin dokusu damarın içinden çıkan kan kütlesi içinde sıkışıp kalıcı hasara uğrar. Bunun sonucu felçler ve hatta hayati tehlikeler meydana gelebilir. Tansiyonun aşırı yükselmesi hallerinde, bir diğer tehlike damarlardan sıvı sızması ile beyin ödemi denilen tehlikeli tabloların ortaya çıkabilmesidir. Tansiyonun sürekli yüksek olması, ateroskleroz da denilen damar sertliğinin en önemli risk faktörlerinden biridir. Damar duvarında sürekli olarak meydana gelen gerilme sonucu ince çatlaklar oluşarak , buraya oturan kireç ve fibrin gibi dokular nedeniyle damarın elastikliğini kaybeder ve damar çeperi daralır. Yüksek tansiyon halinde ne yapılmalı? Yüksek tansiyon tüm vücudu ilgilendiren bir hastalıktır. Herkesin bünyesi ve yüksek tansiyona yol açan nedenler farklı olduğu için tedavileri de farklı olacaktır. Yüksek tansiyona karşı hastalarının tümünün alabileceği ortak önlemler elbette vardır. Örneğin yemekle alınan tuzun kısıtlanması, ideal kiloya inmek, sigara içenlerin sigarayı bırakması, aşırı alkol alanların alkolü önemli ölçüde azaltmaları, hareketsiz yaşantısı olanların düzenli egzersiz yapması ve mümkün olduğunca stresten uzak durmak. Yapılan araştırmalar bu önlemlerle, tansiyonu hafif ve orta derecede yüksek olan hastalarda tansiyonların normal düzeye indiğini diğerlerinde de en azından tansiyonu daha kolay kontrol edilebilir hale getirdiğini tesbit etmiştir. Bu önlemlerin dışında tansiyonu normal düzeylerin üzerinde olanların doktor denetiminde olmaları ve düzenli olarak ilaç kullanmaları gerekmektedir.

Bu tavsiyeler, genel bilgilerdir. Fakat unutmayınız ki, özel rahatsızlığınız için en iyi tavsiye, şikayetlerinizi dinleyen ve sizi muayene eden doktorunuzun tavsiyesidir.

Anahtar Kelimeler:

Paylaş ve Kaydet